چرا گنبد باید دایره شکل باشد؟

چرا گنبدهای مساجد گنبدی شکل اند ودایره وار، تاریخچه اش چیست؟
در زمان پیامبر اسلام و حتی مدتها پس از ایشان، مساجد گنبد نداشتند و فکر گنبد سازی سال ها پس از پیامبر اسلام پیدا شد و درباره سرچشمه ساختن گنبد برای مساجد می توان گفت: از منظر دین اسلام، بهتر است مساجد بدون سقف باشند تا نمازگزار احساس کند زیر آسمان است و حایل و مانعی میان او و آسمان نیست؛ ولی به مرور زمان مسلمانان این ضرورت را احساس کردند که مساجدشان باید سقف داشته باشد تا آنان را از گرما و سرما و باران در امان نگاه دارد و چون گنبد، تجلی مفهوم آسمان و یادآور آن است، مسلمانان سقف مساجد را به صورت گنبدی شکل ساختند تا سقف متعارف بالای سرشان نباشد. این نکته را می توان از کتاب هنر و معماری مساجد، ج ۱، ص ۵۶۲ به دست آورد. در کتاب هایی که مورد مطالعه این جانب قرار گرفت، درباره تاریخ گنبدسازی در میان مسلمانان، توضیحاتی ارائه نشده است. برای مطالعه تاریخ گنبد در جهان می توان به «هنر و معماری مساجد» ج ۲، ص ۸۲۲، ۸۲۳،‌ ۸۸۷ و ۱۳۸۷ مراجعه کنید. در کتاب «مسجد در معماری ایران» نوشته حسین زمشیدی، ص ۵۶ به بعد درباره گنبد توضیحات زیادی آورده است.
تذکر یک نکته پیرامون گلدسته: در زمان‌های گذشته برای اذان جای بلندی می ساختند و آن را مأذنه مینامیدند. به تدریج مأذنه ها از نظر معماری کاملتر و زیباتر گردید و به شکل امروزی در آمد . گلدسته و مناره هایی که در حال حاضر می سازند به خاطر زیبایی ساختمان مسجد است.